Eerbied voor de ouders
1 Kinderen, luister naar de terechtwijzing van je vader;
handel ernaar, dan zul je veilig zijn.
2 Want de Heer heeft de vader aanzien bij zijn kinderen gegeven
en de zonen aan het oordeel van hun moeder verplicht.
3 Wie zijn vader eer bewijst, bewerkt verzoening voor zijn zonden.
4 Wie zijn moeder hoogacht is als iemand die schatten verzamelt.
5 Wie zijn vader eer bewijst, vindt vreugde in zijn kinderen
en wanneer hij bidt, wordt hij verhoord.
6 Wie zijn vader hoogacht, zal lang leven,
wie luistert naar de Heer, geeft zijn moeder rust.
7 Wie ontzag heeft voor de Heer, eert zijn vader.
Hij dient zijn ouders zoals hij een meester dient.
8 Bewijs je vader eer met wat je zegt en doet,
dan ontvang je zijn zegen.
9 Want de zegen van de vader stut de huizen van zijn kinderen,
maar de vloek van de moeder slaat de fundamenten stuk.
10 Probeer geen eer te behalen door je vader te minachten,
minachting voor je vader brengt je geen eer.
11 De eer van een mens komt voort uit de achting die zijn vader geniet,
een moeder die geminacht wordt is een schandvlek voor haar kinderen.
12 Kinderen, wees je vader op zijn oude dag tot steun
en doe hem geen verdriet zolang hij leeft.
13 Als zijn verstand hem verlaat, heb dan begrip voor hem.
Jij die nog al je kracht hebt mag niet op hem neerzien.
14 Als je je over je vader ontfermt, wordt dat niet vergeten;
zo bouw je weer op wat je zonden hebben afgebroken.
15 Als het je slecht gaat wordt er aan je gedacht.
Zoals ijs smelt voor de zon, zo smelten je zonden.
16 Wie zijn vader in de steek laat is als een godslasteraar.
Wie zijn moeder bitter stemt, wordt door de Heer vervloekt.
Bescheidenheid
17 Mijn kind, wees zachtaardig in wat je doet,
dan ben je geliefder dan iemand die geschenken geeft.
18 Hoe belangrijker je bent, des te bescheidener moet je zijn,
dan vind je genade bij de Heer.
19 Er zijn veel hooggeplaatste en beroemde mensen,
maar aan de zachtmoedigen onthult Hij zijn geheimen.
20 Groot is de kracht van de Heer,
een bescheiden mens prijst Hem.
21 Onderzoek geen dingen die te moeilijk voor je zijn,
probeer niet te begrijpen wat je verstand te boven gaat.
22 Richt je op hetgeen je opgedragen is,
waarom zou je met verborgen dingen bezig zijn?
23 Bemoei je niet met zaken die je niet aangaan,
er is je al meer getoond dan een mens bevatten kan.
24 Immers, velen zijn door hun eigen ideeën misleid,
loze vermoedens hebben hun denkkracht ontwricht.
25 Als je geen ogen hebt, ontbreekt je het licht,
als je geen inzicht hebt, veins het dan niet.
26 Een verstokt hart vergaat het uiteindelijk slecht,
wie van gevaar houdt, moet dat met de dood bekopen.
27 Een verstokt hart krijgt veel moeite en pijn te verduren,
een zondaar stapelt zonde op zonde.
28 Een hoogmoedig mens wordt niet van zijn ellende genezen,
het kwaad is diep in hem geworteld.
29 Een verstandig mens overdenkt de wijsheid van spreuken,
een wijze wil een en al oor zijn.
Omgang met mensen in nood
30 Water blust een laaiend vuur, mededogen verzoent je zonden.
31 Wie goede daden terugbetaalt, denkt aan de toekomst,
wanneer hij dreigt te vallen wordt hij overeind gehouden.